\( A \) kümesinde olup \( B \) kümesinde olmayan elemanların kümesine \( A \) fark \( B \) kümesi denir ve \( A - B \) ya da \( A \setminus B \) şeklinde gösterilir.
İki kümenin farkının ortak özellik yöntemi ile tanımı aşağıdaki gibidir.
\( A - B = \{ x: x \in A \land x \notin B \} \)
\( B - A = \{ x: x \in B \land x \notin A \} \)
Bir kümenin diğer bir kümeden farkının liste ve Venn şeması gösterimleri aşağıdaki gibidir.
\( A = \{ 1, 2, 3, \textcolor{red}{4}, \textcolor{red}{5} \} \)
\( B = \{ \textcolor{red}{4}, \textcolor{red}{5}, 6, 7 \} \)
\( A - B = \{ 1, 2, 3 \} \)
\( B - A = \{ 6, 7 \} \)
Yukarıdaki şemada görebileceğimiz gibi, iki kümenin birbirinden farklarının birleşimini iki kümenin birleşim kümesinin kesişim kümesinden farkı olarak da yazabiliriz.
\( (A - B) \cup (B - A) \) \( = (A \cup B) - (A \cap B) \)
Benzer şekilde iki kümenin birleşimini kümelerin birbirlerinden farkları ve kesişimlerinin birleşimi şeklinde yazabiliriz.
\( A \cup B = (A - B) \cup (B - A) \cup (A \cap B) \)
Yine şemada görebileceğimiz gibi, bir \( A \) kümesinin \( B \) kümesinden farkı, \( A \) ve \( B' \) kümelerinin kesişimine eşittir.
\( A - B = A \cap B' \)
Bir kümeyi diğer bir kümeden farkı ve onunla kesişiminin birleşimi şeklinde de tanımlayabiliriz.
\( A = (A - B) \cup (A \cap B) \)
İki kümenin simetrik farkı, kümelerin birleşim kümesinde olup kesişim kümesinde olmayan elemanlardan oluşur. Bir diğer ifadeyle, iki kümenin simetrik farkı kümelerin ayrı ayrı birbirlerinden farklarının birleşim kümesine eşittir. İki kümenin simetrik farkı \( A \triangle B \) şeklinde gösterilir.
İki kümenin simetrik farkının ortak özellik yöntemi ile tanımı aşağıdaki gibidir.
\( A \triangle B = \{ x: x \in A \veebar x \in B \} \)
\( A \triangle B = \{ 1, 2, 3, 6, 7 \} \)
Simetrik farkı aşağıdaki iki şekilde de ifade edebiliriz.
\( A \triangle B = (A - B) \cup (B - A) \)
\( A \triangle B = (A \cup B) - (A \cap B) \)
\( K, L, M, N \) birer kümedir.
\( K = \{13, 14, 15, 16\} \)
\( L = \{14, 18, 21, 30\} \)
\( M = \{13, 16, 21, 30\} \)
\( N = \{16, 23, 27, 32\} \)
Buna göre, \( (K \triangle L) \triangle (M \triangle N) \) işleminin sonucu kaç elemanlıdır?
Çözümü GösterFark işleminin değişme özelliği yoktur.
\( A - B \ne B - A \)
\( A = \{ 1, 2, 3, 4, 5 \} \)
\( B = \{ 4, 5, 6, 7 \} \)
\( A - B = \{ 1, 2, 3 \} \)
\( B - A = \{ 6, 7 \} \)
Simetrik fark işleminin değişme özelliği vardır.
\( A \triangle B = B \triangle A \)
Bir kümenin boş kümeden farkı kendisine eşittir.
Bir kümenin bir üst kümesinden farkı boş kümedir.
Yukarıdaki tanıma göre, bir kümenin kendisinden ve evrensel kümeden farkı boş kümedir.
\( A - A = \emptyset \)
\( A - E = \emptyset \)
Evrensel kümenin bir kümeden farkı o kümenin tümleyenidir.
\( E - A = A' \)
Bir kümenin diğer bir kümeden farkı kendisinin alt kümesidir.
Bir kümenin diğer bir kümeden farkı kümenin kendisine eşitse bu kümeler ayrık kümelerdir (kesişimleri boş kümedir). Aynı şekilde, iki küme ayrık ise kümelerden birinin diğerinden farkı kümenin kendisine eşittir.
\( A - B = A \iff A \cap B = \emptyset \)
Bir küme diğer bir kümenin alt kümesi ise alt kümenin kapsayan kümeden farkı boş kümedir.
\( A \subseteq B \Longrightarrow A - B = \emptyset \)
Bir kümenin diğer iki kümenin birleşiminden farkı, bu kümenin diğer iki küme ile ayrı ayrı farklarının kesişimine eşittir.
Benzer şekilde, bir kümenin diğer iki kümenin kesişiminden farkı, bu kümenin diğer iki küme ile ayrı ayrı farklarının birleşimine eşittir.
\( A - (B \cap C) = (A - B) \cup (A - C) \)
\( s(A - B) = 4, \quad s(B - A) = 2 \)
\( A \cup B \)'nin öz alt küme sayısı 511 ise, \( s(A) \) kaçtır?
Çözümü GösterYukarıdaki şemaya göre taralı bölge nasıl ifade edilir?
Çözümü Göster\( s(A \cup B) = 8 \) ve \( s(B - A) = 5 \) olduğuna göre, \( A \) kümesinin eleman sayısı kaçtır?
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) kümeleri aynı evrensel kümenin iki alt kümesidir.
\( s(A') = 7 \) ve \( s(B') = 11 \) olduğuna göre, \( s(A) - s(B) \) değeri kaçtır?
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) aynı evrensel kümenin alt kümeleridir.
\( (A \cup B) \cap (B' - A)' \) kümesinin en sade hali nedir?
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) boş olmayan iki kümedir.
\( 3 \cdot s(A - B) = s(B - A) \) ve \( s(A) + 2 \cdot s(B) = 42 \) olduğuna göre,
\( A \cup B \) kümesinin eleman sayısı kaçtır?
Çözümü Göster\( A_p = \{ x: (-1)^p \lt \dfrac{x}{p} \lt 4 \} \) olduğuna göre,
\( A_1 - A_2 \) kümesi nedir?
Çözümü GösterBoş kümeden farklı \( A \) ve \( B \) kümeleri için,
\( 3s(A - B) = 4s(A - B') = 5s(B - A) \) olduğuna göre, \( A \cup B \) kümesinin eleman sayısı en az kaçtır?
Çözümü Göster\( s(A - B') = x - 1 \), \( s[B - (A \cap B)] = 2x + 3 \) ve \( s(B) = 11 \) olduğuna göre \( s(A \cap B) \) kaçtır?
Çözümü GösterI. \( \{ 3 \} \cup A = A \)
II. \( \{ 3 \} - A = \emptyset \)
III. \( s(A \cap \{ 3 \}) = 1 \)
IV. \( A - \{ 3 \} = \emptyset \)
ifadelerinden hangileri tek başına sağlandığında 3 sayısı kesinlikle \( A \) kümesinin elemanı olur?
Çözümü Göster\( s(A - B) = 4 \)
\( s(A' \cap B') = 3 \)
\( s(A' \cup B') = 12 \)
olduğuna göre, \( B - A \) kümesinin eleman sayısı kaçtır?
Çözümü GösterYukarıdaki Venn şemasındaki \( K \), \( L \) ve \( M \) kümeleri için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
I. \( K - L = \{a, e, h, l\} \)
II. \( L - M = \{b, f, m, n\} \)
III. \( K - M = \{a, f, l\} \)
IV. \( M - L = \{c, d\} \)
V. \( L - K = \{b, g, m, n\} \)
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) boş kümeden farklı birer kümedir.
\( s(A - B) = 3 \cdot s(B - A) = 5 \cdot s(A \cap B) \)
olduğuna göre, \( s(A \cup B) \) en az kaçtır?
Çözümü Göster\( K \) ve \( L \) birer kümedir.
\( \dfrac{s(K - L)}{3} = \dfrac{s(L - K)}{5} = \dfrac{s(K \cap L)}{2} \)
\( s(K \cup L) = 90 \)
olduğuna göre, \( s(K) \) kaçtır?
Çözümü GösterYukarıdaki şemaya göre, taralı kısmın küme gösterimi hangisidir?
(a) \( B - (A \cap B \cap C) \)
(b) \( B - (A \cap C) \)
(c) \( (A \cap C) - B \)
(d) \( A \cap (B \cup C) \)
(e) \( (A \cup C) - B \)
Çözümü Göster\( (A - \emptyset) \cap (\emptyset - A) \) kümesinin eşiti nedir?
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) kümeleri \( E \) evrensel kümesinin alt kümeleridir.
\( (A' \cap B')' \cup (B' - A)' \)
kümesinin eşiti nedir? Çözümü Göster\( U = \{x: 0 \le x \le 25, x \in \mathbb{Z}\} \)
\( A \) kümesi \( U \) kümesindeki tek sayı elemanlardan, \( B \) kümesi \( A \) kümesindeki asal sayılar elemanlardan, \( C \) kümesi de \( U \) kümesindeki 4'e tam bölünen elemanlardan oluşmaktadır.
Buna göre \( U - (A \cup B \cup C) \) kümesinin elemanlarının toplamı nedir?
Çözümü Göster\( A \) ve \( B \) birer küme olmak üzere,
\( A \cup B \) kümesinin öz alt kümelerinin sayısı 63,
\( s(A) = s(B) - 3, \quad s(A \cap B) = 1 \)
olduğuna göre, \( B - A \) kümesinin eleman sayısı kaçtır?
Çözümü Göster\( B \not\subset A, \quad s(A - B) = 5 \)
\( A \) kümesinin alt kümelerinin sayısı 128 olduğuna göre,
\( B \) kümesinin alt kümelerinin sayısı en az kaç olabilir?
Çözümü GösterYukarıdaki şekildeki \( p, q, r, s \) harfleri bulundukları bölgeleri temsil etmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi taralı bölgeyi ifade eder?
(a) \( (A \cap B) \cap C \)
(b) \( (A \cap B) - C \)
(c) \( (A \cap C) - B \)
(d) \( A - (B \cup C) \)
(e) \( C - A \)
Çözümü GösterYukarıdaki şekildeki \( p, q, r, s, t, k, l \) harfleri bulundukları bölgeleri temsil etmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi taralı bölgeyi ifade eder?
(a) \( A - (B \cup C) \)
(b) \( C - (A \cup B) \)
(c) \( B - (A \cup C) \)
(d) \( [A \cap (B \cap C)] \cup [(C \cap B) - A] \)
(e) \( [(A \cap C) - B] \cup [(A \cap B) - C] \)
Çözümü GösterYukarıdaki Venn şemasında,
ile gösterilmiştir. Buna göre,
\( K = \{ \text{Ekmek, Erik, Karpuz, Eşek, Elma, Kenan, Buse, Ecem} \} \)
kümesinin elemanlarından kaç tanesi şekildeki taralı bölgelerin elemanıdır?
Çözümü GösterYukarıda verilen \( A \), \( B \) ve \( C \) kümelerinin Venn şemalarındaki \( p, q, r, s, t, k, l \) harfleri bulundukları bölgeleri temsil etmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi taralı bölgeleri ifade eder?
(a) \( A \cap (B \cap C) \)
(b) \( (A - C) - (B - C) \)
(c) \( [C - (A \cup B)] \cup [(A \cap B) - C] \)
(d) \( A - (C \cup B) \)
(e) \( B - (C \cup A) \)
Çözümü Göster\( A = \{ \text{Sınıftaki kız öğrenciler} \} \)
\( B = \{ \text{Sınıftaki takdir alan öğrenciler} \} \)
\( C = \{ \text{Sınıftaki mavi gözlü öğrenciler} \} \)
\( D = \{ \text{Sınıftaki sarışın öğrenciler} \} \)
Yukarıda verilen kümelere göre,
\( [(A \cap C) - D] \cup B' \)
kümesi hangi öğrencileri içerir?
Çözümü GösterŞekildeki taralı bölgenin ifadesi aşağıdakilerden hangisi olamaz?
(a) \( (C \cap A) - B \)
(b) \( (C - A) \cap B \)
(c) \( (A - B) \cap C \)
(d) \( (A \cap B') \cap C \)
(e) \( (C - B) \cap A \)
Çözümü Göster