Dört kenarı ve dört köşesi olan çokgene dörtgen denir
.
Dörtgen
Dörtgenler kenar ve açı özelliklerine göre farklı şekillerde ve isimlerde olabilirler. Aşağıda bazı dörtgen çeşitleri verilmiştir.
Dörtgen çeşitleri
Dörtgenin Kenar ve Köşegen Özellikleri
Aşağıdaki şekilde konveks ve konkav birer dörtgenin köşegenleri gösterilmiştir. Buna göre, konveks dörtgenin iki köşegeni de şeklin iç bölgesindeyken konkav dörtgenin bir köşegeni şeklin dış bölgesinde kalır.
Dörtgenin köşegenleri
Köşegenler: \( [AC], [BD] \)
Herhangi bir konveks ya da konkav dörtgenin kenarlarının orta noktalarının birleştirilmesiyle oluşan dörtgen bir paralelkenardır.
Köşeleri dörtgenin kenar orta noktaları olan paralelkenar
Aşağıdaki koşulların sağlanması durumunda, oluşan bu paralelkenar belirtilen tipte olur.
\( KLMN \) paralelkenarı,
Köşegenler birbirine eşitse bir eşkenar dörtgendir.
Köşegenler birbirine dikse bir dikdörtgendir.
Köşegenler birbirine eşit ve dikse bir karedir.
Köşegenleri dik kesişen konveks ya da konkav dörtgenlerin karşılıklı (ardışık olmayan) kenarlarının uzunluklarının kareleri toplamı birbirine eşittir.
Köşegenleri dik kesişen dörtgenler
\( a^2 + c^2 = b^2 + d^2 \)
İSPATI GÖSTER
Aşağıdaki yöntem yukarıdaki konveks ve konkav dörtgenlerin ikisi için de geçerlidir.
Oluşan dört üçgene Pisagor Teoremi uygulayalım.
\( a^2 = \abs{AK}^2 + \abs{BK}^2 \)
\( b^2 = \abs{BK}^2 + \abs{CK}^2 \)
\( c^2 = \abs{CK}^2 + \abs{DK}^2 \)
\( d^2 = \abs{DK}^2 + \abs{AK}^2 \)
1. ve 3. satırları ve 2. ve 4. satırları ayrı ayrı taraf tarafa toplayalım.
Tüm çokgenlerin olduğu gibi, dörtgenin de dış açılarının toplamı \( 360° \)'dir.
Dörtgenin dış açıları toplamı: \( 360° \)
Dörtgenin Çevresi ve Alanı
Dörtgenin çevresi, dört kenarının uzunluklarının toplamına eşittir.
\( Ç(ABCD) = a + b + c + d \)
Dörtgenin çevresi
Dörtgenin alanı, köşegenlerinin uzunlukları ve birbiriyle yaptıkları açının sinüs değerinin çarpımının yarısına eşittir. Birbirini \( 180° \)'ye tamamlayan açıların sinüs değerleri aynı olduğu için köşegenlerin arasında oluşan açıların ikisi de aynı sonucu verecektir.
Bir dörtgenin kenarlarının orta noktalarının birleştirilmesiyle oluşan paralelkenarın çevresi çokgenin köşegenlerinin uzunluklarının toplamına eşittir.
Köşeleri dörtgenin kenar orta noktaları olan paralelkenarın çevresi
\( Ç(KLMN) = \abs{AC} + \abs{BD} \)
İSPATI GÖSTER
Aşağıdaki yöntem yukarıdaki konveks ve konkav dörtgenlerin ikisi için de geçerlidir.
Paralelkenarın kenarları, dörtgenin her bir köşegeninin oluşturduğu üçgenlerin orta tabanlarıdır.
Buna göre, paralelkenarın \( [KL] \) kenarı \( \overset{\triangle}{ABC} \) üçgeninin orta tabanıdır ve uzunluğu \( [AC] \) köşegeninin uzunluğunun yarısıdır.